"Chuck Palahniuk - Rant" romanından parça
Posted by A-Psychosis | Posted in Chuck Palahniuk , Kitablardan Seçmələr | Posted on 10:56 AM
Bodie Carlyle: O yaz əl arabasını itələyərək tarlalara getdik və qapıları döydük. Bunu soruşduq: ailənin oraya yığdığı qurumuş, köhnə boyaların paslı qutularını ala bilərikmi? Öğğk onlara bunun balaqurdların metal dəmir-dümür proyekti olduğunu söyləyir. İnsanlar işə yaramayan zibil qutulardan xilas olduqları üçün bu təklifi sevə-sevə qəbul edir. Bütün şənbə günü Öğğk-ün ailəsinin axırına özümüz üçün sərvət dəyərində qutular yığırıq.
Öğğk qutulardan birinin metal qapağını açır, içərisində yataq otağı boyasından qalan çəhrayı rəng var, ancaq o da sonsuzadək o rəngdə qalmayacaq. Bütün ferma evlərinin keçmişdən qalma otaqlarındakı rəngləri unudun. Təəccübləndirici heç bir şey yoxdur. Sadəcə ölü rənglər. Ta ki Öğğk qutulardan birini açıncaya qədər. Qutunun içi qəzet kağızı ilə dolu idi, bəzisi yumaq edilmiş, digərləri sərt bir cismin ətrafına sarılmış. Yuvarlayaraq açırıq, qəzet yumaqlarının içində köhnə şüşələr var. Bənövşəyi, keçmiş zamandan qalma şüşələr. Kiçik üz kremi və dərman qabları.
Qəzet bilyard masalarının üzərindəki parça kimi yumşaqdır, rəngi bəyaz deyil, sarıdır və cinayətləri sonlandırmaq üçün işlənmiş cinayətlər, dünyanın sonunu gətirəcək savaşlar və yoluxucu xəstəliklərlə doludur. Hər il qəzetlər dünyanın bir daha sonunun gəldiyini elan edir.
Hartley Reed (Trackside Market-in sahibi): Uşaqlardan biri, yəni Jordan-ların qızı mənə bir ovuc qızıl pul gətirdi. Pulların çoxu 1897-ci ildə buraxılan Liberty (azadlıq) dolları idi. Sonradan qızın bir daşla nənəsinin taxma dişlərini dağıtdığını öyrəndim. Uşaqların “Diş Pərisi pulu” dediyi pul ilə dişləri mübadilə etmişdir. Pulları mənə gətirdi və Walker kataloqundan özəl sifarişlə gətirdiyim oyuncaq uşaq evini öz evinə apardı.
Bodie Carlyle: Boya qutularının içi pullarla dolu idi. Qızıl və gümüş pullar, səs çıxarmasınlar deyə yaxşıca sarılmışdılar. Bəzilərinin üzərində ilanlarla döyüşən qartallar var idi, bəzi pullarda isə gözəl qızlar və yaşlı insanlar. Gözəl qızlar ayaq üstə və demək olar ki çılpaq idilər, amma yaşlı insanlar sadəcə qırışıqlıqlarını göstərirdilər.
“Qızıl böcəklər” deyir Öğğk, millət nə hökümətə güvənir, nə də banklara. Nə qonşulara, nə də ailəyə. Nə də arvadlarına. Bu tənha, tək başına xəsislər gümüş və qızıl yığırlar və gizli həyatlarını paylaşmadıqları üçün də infarkt keçirirlər, deyir Öğğk. Əgər sahibi ölmüşsə və əgər həqiqi və qanuni varislər pullar özlərindən gizləniləcək qədər sevilməmişsə, buna oğurluq deyilməz, deyir Öğğk. Pirat xəzinələri kimi. O boya qutuları rəflərə yan-yana düzülmüş, axırlarda və tərk edilmiş maşınların baqajlarında paslanmışdır.
Məgər Öğğk pulların buralarda olduğunu bilirmiş. Əlbəttə hər boya qutusunda pul yox idi, amma yetərincə var idi. Öğğk bu vəziyyəti uzun zaman idi ki bilirdi, amma belə bir zənginliyə sahib olma səbəblərimizi tapana qədər bu qutuları gətirməyə çalışmadı.
Öğğk-ün pirat xəzinəmizi necə təmizləyəcəyini tapması inflyasiya demək idi. Beşinci sinifdəki ən yaxşı yoldaşlarımızdan başlayıb, ətrafımızdakı hər kəsdən bunu soruşduq: Kimin dişi laxlayır? Dişi düşən hər uşağa gümüş və ya qızıl pul verdik və ona bu pulu Diş Pərisinin gətirdiyini söyləməsini tənbehlədik. Beşinci sinifdəki uşaqların böyük qismi Diş Pərisinin yalan olduğunu bilir, ancaq ailələrimiz bizə bu qədərini danışmaz.
Hər həftə sonu geridə qalmış pulun yığıldığı boya qutularını götürmək məqsədi ilə uzaqdakı fermalara, kimsəsiz fermalara getmək üçün o əl arabasını uzun yollar boyunca itələyirdik.
Və hər həftə uşaqlara yeni düşən dişə qarşılıq bunu Pərinin gətirdiyini ailələrinə dedirtmək üçün daha çox gümüş və qızıl verirdik.
Bunun yalan olduğunu çox ailə bilirdi, amma ana və atalar istər Diş Pərisi, istər Şaxta Baba və bunun kimi şeylər haqqında söylədikləri yalanları etiraf etmək istəmirdilər. Biz ailələrimizə yalan söyləyirdik, onlar da bizə söyləyirdi, amma heç kəs yalançı olduğunu etiraf etmədi.
Beşinci sinifdəki heç kəs məni və ya Öğğk-ü satmadı, çünki hər kəs pul özündə qalsın istəyirdi və artığının gələcəyinə ümid edirdi.
Diş Pərisi ilə əlaqədar eyni yalanda heç kəs tələyə düşmədi.
Mənfəətləri əsas məsələ olduğunda, eyni yalanı söyləyən çox insan tapa bilərsiniz. Hər kəs eyni yalanı söylədi və o bir yalan deyildi, ən azından artıq yalan deyildi.
Livia Rochelle (Müəllim): Beşinci sinifdə dərs dediyim il Elliot-ların qızı mənə qızıl pul gətirdi və bunu versəm neçə Tootsie şəkəri ala bilərəm deyə soruşdu. Kitabxanaya gedib qızıl pulu araşdırdıq və 1858-ci ildən qalma iki dollarlıq Liberty pulları olduğunu öyrəndik. Pulun ön üzündə bir qadın profili var idi: alnını, üzərində “Liberty” yazılan bir tac çevrələyirdi və profilin ətrafına on üç ədəd ulduz yerləşdirilmişdi.
Baxdığımız kitaba görə o qızıl pulun dəyəri on beş min dollar idi.
Pulu oğurlamış ola bilməsindən qorxduğum üçün pulu haradan tapdığını soruşdum. Elliot-ların qızı dişi düşdüyü üçün Diş Pərisinin bu pulu özünə verdiyini söylədi və barmağı ilə gülüncə ağzının kənarında formalaşan boşluğu göstərdi. Ön tərəflərə yaxın bir üyüdücü diş düşmüşdü, bir süddişi.
Bodie Carlyle: Kiçik azıdişi beş dollar idi, həm də dollar qızıl idi. Süddişi, on. Böyük uşaqlar Pərinin verdiyi pulun yarısına dişlərini beşinci sinifdəki uşaqlara satırdı. Uşaqlar at dişlərinə, köpək dişlərinə, kökünə qədər istifadə edilmiş böyük inək dişlərinə keçməyə çalışdı. Hadisələr bu vəziyyətə gəlincə də Öğğk diş mütəxəssisi oldu. Güc tətbiq edərək qoparılmış diştacı ilə həqiqətən düşmüş diş arasında fərqi bilirdi. Öğğk-ün yataq otağında içində millətin dişləri olan sabun qutuları, ayaqqabı qutuları, bir də alış-veriş torbaları yığını var idi. Middleton Diş Muzeyi.
Beşinci sinfi zəngin etdiyimiz üçün Öğğk-ün və mənim zənginliyimiz şübhə çəkmirdi. Bir uşağa verdiyimiz qızıl və ya gümüş pula qarşılıq özümüzə iki ədəd ayırırdıq. Öğğk pulunu xərcləmədiyi üçün məndəki pulun iki qatını yığmışdı.
Komanda kapitanları əvəzində pul almağa başladığı üçün ən bərbad oyunçu belə atış edə bildi. Middleton məktəbindəki müəllimlər ən yaxşı qiyməti yazmaq üçün bir miqdar pul alırdı. Uşaq baxıcıları, yatmayıb gecə yarısı göstərilən filmləri izləmək istəyən uşaqlardan gümüşdən yüz dollarlıq rüşvət alırdı.
Pul çatırsa hər kəsin hər kəsə hər şeyi sata bildiyini öyrəndik. Middleton iqtisadiyyatının tamamı inflyasiyaya düçar olmuşdu.
Bütün uşaqlar zəngin idi. Bütün böyüklər də o pulu almaq üçün gülümsəyir, yaltaqlanır və özünü sevimli göstərirdi.
Mary Cane Harvey (Müəllim): Uşaqlar bir qadının üzərinə albalı siropu tökülmüş dondurma satdığını söylədilər, bir qızıl dollara ikisini verirmiş. Uşaqların bu dondurmalardan iki dişdəm alıb qalanını yerə atdığını görməliydiniz.
Əziyyət çəkmədən qazandığınız pulu çox asan xərcləyərsiniz.
Brenda Jordan: Diş Pərisi hər ailəyə fərqli şəkildə gəldi. Elliot-lar düşən bir dişi kağıza büküb yatmadan öncə yastığın altına qoydular. Səhər açıldığında kağızın içində pul var idi. Perry-lər dişi yarısına qədər su ilə dolu bir qaba qoydular və bu qabı mətbəxdəki pəncərənin qarşısına qoydular. Səhər açıldığında dişin əvəzinə qabda pul var idi. Hendersen-lər Elliot-larla eyni ritualı istifadə etdilər. Mənim ailəm də dişi suya atıb şkafın üzərinə qoydu. Diş Pərisi içəri uça bilsin deyə ən yaxındakı pəncərəni araladıq.
Bir gecə qabın içindəki dişimin əvəzinə 1897-ci il tarixli Morgan gümüş bir dollar qoydum. Amma səhər olduğunda qabın içində adi iyirmi beş sentlik qəpik var idi, üstəlik yeni tarixli idi. Anamla atamın yenisini qoyub həqiqisini götürdüklərini bilirdim, buna baxmayaraq özümü xoşbəxt kimi göstərdim.
Cammy Eliot (uşaqlıq dostu): Böyüklər Diş Pərisi haqqında yalan söyləyirdi. Uşaqlar yalan söyləyirdi. Hər kəs hər kəsin yalan söylədiyini bilirdi. Böyüklər uşaqlardan oğurlayırdı, tacirlər də böyüklərdən. Acgözlülüklə yarışırdılar.
Diş Pərisi hadisəsinin baş verdiyi yaz Middletondakı bir az etibarlı insanların bütün etibarını itirdiyinə and içə bilərəm. O zamandan bəri heç kəsin sözü keçmir. Hər kəs hər kəsin yalançı olduğunu bilir. Buna baxmayaraq millət gülümsəməyə və zərif davranmağa çalışır.
